0
0
Paleo rejimi öteki bir adıyla Taş Devri rejimi, gastroentolog olan Walter Voegtlin tarafınca ilk kez 1975 senesinde ele alınmıştır. Doğrusu Paleo kelimesinin “Paleolitik Çağ”dan geldiğini söyleyebiliriz. Paleo rejimi, “Taş devri rejimi”, “İlkel rejim”, “Av-avcı rejimi” şeklinde başka birçok isimle de bilinmektedir.
Paleo rejiminin temeli, avcı-toplayıcı yaşam tarzında olan atalarımızın beslenme şekline dayanmaktadır. Bu zamanda insanoğlu minik gruplar halinde yaşıyordu ve besinlerini avcılık, balıkçılık ve toplayıcılıkla elde ediyorlardı. Bu zamanda tüketilen besinler mevsiminde, doğadan elde edilmiş olduğu şekilde tüketiliyor, hiçbir işleme uğramıyorlardı.
Bu zamanda yaşayan insanların zayıflama şeklinde bir amacı olmasa da günümüzde bu rejim modeli kilo vermek isteyenler tarafınca benimsenmeye adım atmıştır ve “Bir mağara adamı şeklinde yiyecek ye ve kilo ver” sloganı ile bu desteklenmektedir.
Paleo rejimi mevzusunda yazılan kitaplar da mevcuttur. Bunlardan biri Paleo diyetini ilk ele alan Hekim Walter Voegtlin tarafınca yazılan The Stone Age Diet (Taş Devri Rejimi) kitabıdır. Bir öteki kitap ise 2010 senesinde Loren Cordain tarafınca yazılan ve 2011 senesinde devletimizde Prof. Dr. Ahmet Aydın tarafınca “Taş Devri Rejimi” olarak Türkçeye çevrilen kitaptır.
Paleo rejimi nasıl uygulanır?
Taş Devri’nde yaşayan insanoğlu değişik değişik bölgelerde yaşadıkları için tam olarak net bir beslenme şekli bulunduğunu söyleyemeyiz. Yaşanılan çevreye bakılırsa kimi daha çok et tüketebilirken kimi balık, kimi de sebze ve meyve ağırlıklı beslenebiliyordu. Doğrusu insanoğlu mevsiminde ve ulaşabildikleri gıdaları tüketiyorlardı. Günümüzde ise her mevsim her besine kolayca ulaşabiliyoruz ve Paleo rejiminin felsefesine bakılırsa bu yanlış. Paleo rejimine bakılırsa:
- Acıktıkça yiyecek yenilmelidir.
- Günlük alınan toplam enerjinin; %35’i yağlardan, %35’i karbonhidratlardan, %30’u da proteinlerden sağlanmalıdır.
- Günlük lif alımı yüksek olmalıdır. Günde averaj 45-100 gram içinde lif alımı önerilmektedir.
- Mevsiminde olmayan hiçbir sebze ve meyveyi tüketmeyin.
- İşlenmiş, paketlenmiş her türlü üründen uzak durulmalı. İşlenmiş gıdalar içerdikleri yüksek oranda şeker, mısır şurupları, katkı maddeleri, aroma vericiler ve yüksek sodyum seviyeleri ile vücudun asit-baz dengesini bozuyor ve bazı hastalıklara davetiye çıkarıyor.
- Karbonhidrat alımınızı sınırlayın. Unlu mamullerin alımını azaltın ve ihtiyacınız olan karbonhidratı meyve ve sebzelerden alın.
- Protein alımınızı arttırın. Eski çağlarda insan sıkıntılı yaşam koşullarında hayatta kalabilmek ve avcı-toplayıcı yaşam seçimi için lüzumlu enerjiyi sağlayabilmek için atletik bir vücuda haiz olduğu düşünülüyor. Bu zamanda insanoğlu enerjilerinin %30 kadar yüksek bir kısmını proteinden sağlıyordu. Bilhassa o zamanda tüketilen etlerin, yumurtaların ve öteki hayvansal gıdaların işlenmemiş olması mühim bir detay.
- Kaliteli yağ kaynakları kullanın. Bu rejim modelinin temelini işlenmemiş ürünler oluşturduğu için tüketilen yağların da saf ve işlenmemiş olması önemlidir. Zeytinyağı, susam yağı, ceviz, hindistan cevizi yağı, somon, avokado kaliteli yağ kaynaklarına örnektir.
Paleo rejiminde tüketilmemesi ihtiyaç duyulan besinler nedir?
- Süt ve süt ürünleri. Bilhassa azca yağlı olanlardan kaçının.
- Peynir, ayran, yoğurt, kefir, dondurma
- Makarna, pirinç, bulgur, ekmek, kraker, krep, yulaf ezmesi, lazanya, sandviç şeklinde tahıl ürünleri
- Balkabağı, patates, mısır, pancar şeklinde nişasta içeren, glisemik indeksi yüksek sebze ve meyveler
- Rafine şeker, mısır şurubu
- Aspartam, sükraloz, siklamat, sakarin, asesülfam potasyum şeklinde suni tatlandırıcılar
- Meyve suları, asitli içecekler, enerji içecekleri ve alkol, çay, kahve
- Maş fasulyesi, kuru fasulye, bakla, barbunya, mercimek, nohut, soya fasulyesi, yer fıstığı, fıstık ezmesi, kara fasulye şeklinde bakliyat çeşitleri
- İşlenmiş yağlar tüketilmemeli. Tereyağ, margarin şeklinde yağ çeşitleri; ayçiçek, kanola , mısır aslı, pamuk yağı, soya fasulyesi yağı, şeklinde sıvı yağlar
- Köy yumurtası hariç yumurta tüketilmemeli. Köy yumurtası tercihen rafadan ve haşlanmış olarak tüketilebilir.
- Ketçap, mayonez, patates kızartması, salamura ürünler, turşu şeklinde aşırı tuzlu besinler
- Şekerlemeler, hamur harcı işleri, bisküvi, kraker, cips, öteki atıştırmalıklar şeklinde işlenmiş ürünler
- Salam, sosis, sucuk şeklinde işlem görmüş şarküteri ürünleri
- Kabuklu kuruyemişler tuzsuz ve işlenmemiş ceviz , fındık, badem, kabak çekirdeği, Antep fıstığı sınırı olan olarak yenilebilir.
